Tiếng Lóng Tuổi Teen của Anh Quốc

ột số nhà ngôn ngữ học Anh nhận xét: Sự "an nguy" của ngôn ngữ Shakespeare xem ra đang nằm trong tay các cô gái trẻ - đối tượng có ảnh hưởng lớn nhất đối với tiếng Anh ngày nay.

Trước khi tìm hiểu thứ ngôn ngữ ưa dùng của các cô gái trẻ, mời các bạn thử đọc đoạn văn sau:



"There she is, flashing whale tail and lighting up another square. She’s with her so exogal friends and they’re just all trying to catch the eye of the lollipops who probably regard her as a chickenhead but will, like, all stare and point at her muffin top anyway..."





Bạn có hiểu ý đoạn văn "đậm đặc" tiếng lóng này không?

Tạm dịch của Đông Hải (VietNamNet): Cô nàng kia kìa, cái cô nàng mặc áo
hở rốn và sắp đốt tiếp một điếu (thuốc) ấy. Cô nàng đang đứng cạnh mấy
cô bạn và đang cố gây chú ý với mấy cha đô con ngon mắt cho dù mấy cha
đó có khi chỉ coi cô ta là một ả Thị Nở thôi, nhưng biết đâu cha nào
cũng đang nhìn chằm chằm và chỉ chỉ trỏ trỏ vào chỗ "hở hàng" của cô ả
cho coi.



Khó mà hiểu được nếu bạn không phải là một cô gái đang độ tuổi teen,
tức trên dưới 16 (và rành tiếng Anh, tất nhiên). Vì đó chính là thứ
ngôn ngữ điển hình của một teenager (nam/nữ vị thành niên) phương Tây
ngày nay, đặc biệt là người Anh hoặc Mỹ.



Hãy hình dung đó là một cô bé người California (Mỹ), điện thoại di động
cầm tay, máy nghe nhạc iPod đút túi quần, mặc quần jean, áo hai dây
ngắn cũn cỡn… Vây quanh cô là những cô bạn tóc tai sặc sỡ, ăn mặc cực
sành điệu và thao thao bất tuyệt về thời trang…



Nhưng bạn đừng vì thế mà coi thường họ là "ăn chơi" hay "rẻ tiền"!



Theo một nghiên cứu khoa học mới đây, chúng ta nên để ý đến thứ ngôn
ngữ có vẻ "vô nghĩa" của cô ấy, những cô gái tuổi teen người Mỹ mới là
những người có sức ảnh hưởng lớn nhất đối với sự cách tân trong tiếng
Anh trên phạm vi toàn thế giới.

Theo bà Sali Tagliamonte (giáo sư ngôn ngữ học, Đại học Toronto,
Canada), những cô gái tuổi teen là những người đi đầu trong việc "phát
minh" ra từ mới. Trong đó, có những từ cực "hiểm" như: muffin top (phần
da lộ ra giữa cạp quần jean và áo chẽn), exogal (cực kỳ chóng vánh -
dùng để chỉ bạn bè quen sơ sơ), và whale tail (phần sườn lộ ra do
"thiếu vải").



Muffin top: Phần da lộ ra giữa cạp quần jean và áo chẽn, tạm dịch của Đông Hải.



Whale tail: Bạn Đông Hải tạm dịch là "phần sườn lộ ra do "thiếu vải",
nhưng tui thấy... hổng chính xác. Bằng cớ là tấm ảnh em gái Mỹ này cũng
được đưa lên Net với chú thích "whale tail". Bạn xem ở dưới, với hình
cái đuôi cá voi khi nó quẫy trên mặt biển, cũng thấy thế nào là...
"whale tail", để hiểu thêm tại sao mấy ẻm ở Mỹ bịa ra từ lóng này.
(Viết thêm: May mà ở văn phòng tui, dù họ thiết kế ổ điện rất ngố, buộc
mọi người đều phải bò lóp ngóp để cắm điện cho laptop hay sạc pin ĐTDĐ,
nhưng chưa thấy em nào bị lòi cái khoản whale tail hết )



Giáo sư Tagliamonte tin rằng những cô gái tuổi teen như thế — ở Mỹ hay
Anh — thường đi trước nhiều năm so với bạn bè mình ở các nước khác
trong việc sử dụng từ và ngữ mới.



Bà nói: Thay đổi mạnh nhất trong thời gian qua là do các cô gái người
California tạo ra — nhân vật chính trong các show truyền hình phát sóng
toàn cầu, như Buffy the Vampire Slayer và The OC. Các cô này thường
xuyên thêm những hư từ như “like” ("kiểu như là") and “so” ("thế", "thế
là") để nhấn mạnh ý, và không ngần ngại cao giọng ở cuối câu (!).



“Đó không còn một thứ mốt nhất thời nữa. Giờ đây, các cô gái đó thực sự
đã là một "công xưởng" và là "nhà phân phối" ngôn ngữ. Họ chuyên "sản
xuất" và phổ biến các hình thái tiếng Anh mới ra toàn thế giới." – giáo
sư Tagliamonte phát biểu trên tạp chí Times ở Anh - “Chính họ là lực
lượng quyền uy nhất trong tiếng Anh ngày nay."



Nghiên cứu của giáo sư Tagliamonte là một trong những chủ đề được thảo
luận sôi nổi hồi đầu năm nay tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Ngôn
ngữ Hoa Kỳ (American Dialect Society) ở New Mexico. Hội nghị cũng chọn
ra những từ mới được "sáng tác" và sử dụng nhiều nhất trong năm 2005.



Trong đó, có prostitot (một đứa bé ăn mặc như ngôi sao nhạc pop),
chickenhead (một cô gái xấu xí mà người Việt thường gọi là "Thị Nở") và
lollipopalooza (một nhóm thanh niên đẹp mã, hoặc lollipops). Những cách
nói màu mè khác: creepin" và falsin" (hành động dối trá trong yêu
đương), baggin" (bắt nạt), squares (thuốc lá), I’m straight (tôi ổn) và
a minute (một thời gian... rất lâu).



Trước đây, các nhà ngôn ngữ học cũng đã tin chắc rằng đàn ông và phụ nữ
nói năng rất khác nhau. Phụ nữ đề cao tính lịch sự trong hội thoại.
Trong khi đó, đàn ông lại quan tâm đến thông tin hơn. Phụ nữ chờ người
khác nói hết câu rồi mới tiếp lời. Còn đàn ông thì chẳng ngại ngần cắt
ngang. Nhưng phụ nữ có vẻ sáng tạo hơn. Họ phát minh ra rất nhiều từ
mới về thời trang, nhanh hơn đàn ông rất nhiều.



Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này đã diễn ra hàng thế kỷ nay. Một
nghiên cứu về tiếng Anh mới đây tại Phần Lan từ năm 1400, cho thấy phụ
nữ quý tộc từng "đi trước một bước" so với chồng trong việc thay từ cổ
"ye" bằng từ “you” hiện đại.



Thoạt đầu, giáo sư Tagliamonte chỉ điều tra xem tại sao các cô cậu tuổi
teen, đặc biệt là các cô, lại có xu hướng thêm những từ đệm như “like”,
“just” và “so” nhiều đến thế hội thoại, bắt đầu từ năm 2002. Nhưng sau
đó, bà đã cho các hàng chục chuyên gia nghiên cứu thuộc ĐH Toronto
phỏng vấn người nhà và bạn bè các cô cậu 10-19 tuổi thuộc nhiều trình
độ văn hoá khác nhau. Và bà nhận ra rằng: Chuẩn mực ngôn ngữ ở lứa tuổi
đó rất dễ thay đổi.



Khi các cô gái đến tuổi trưởng thành, những từ như “like” và “just”
("chỉ là") xuất hiện dày đặc trong hội thoại hàng ngày, nhiều hơn hẳn
so với các bạn trai cùng lứa. Những cô bé 15-16 tuổi sử dụng từ “like”
nhiều hơn hầu hết những nhóm người khác, nhưng khi lên đại học lại nói
ít hơn bạn trai. Các cô cũng sử dụng từ “so” để nhấn mạnh nhiều hơn
phái nam.



Khi công bố công trình nghiên cứu này trên tạp chí Journal of
Pragmatics, bà Tagliamonte viết: “Nữ giới chính là người tiên phong
trong việc thay đổi ngôn ngữ đời thường. Chính họ đã tạo ra những cấu
trúc, từ ngữ mới và sử dụng sớm hơn bạn nam có lẽ phải trước cả một thế
hệ".



Hiệp hội Ngôn ngữ Hoa Kỳ cũng cho rằng nam tài tử Tom Cruise đã "âm
thầm" đóng góp vào ngôn ngữ bằng ảnh hưởng của mình. Ít nhất anh cũng
đã tạo ra một thuật ngữ mới toanh: “Cruiselex”. Từ này được dùng để mô
tả cách ghép từ lấy tên một "sao" làm hạt nhân (cách ghép từ thường gặp
trong tiếng Anh và nhiều thứ tiếng khác có nguồn gốc La-tinh).



Trong gần hai thập kỷ qua, chưa một nhân vật nổi tiếng nào qua mặt được
Tom Cruise trong việc gây ảnh hưởng đối với ngôn ngữ bình dân.



Cruiselex, có nghĩa “nhảy trên ghế" (jump the couch, khởi từ "sự tích"
Tom Cruise nhảy tưng tưng trên ghế, như ảnh trên, giữa cuộc talk show
với Oprah Wilfrey), hoặc có nghĩa ộng hơn: thể hiện hành vi khác người,
hoặc quá khích.



Cruisazy: Bộc lộ hành vi cuồng nhiệt hết cỡ, một dạng "bùng nổ" cảm xúc.



Cụm “Cruiselex” có nghĩa khá rộng, trong đó có nghĩa “nhảy trên ghế"
(jump the couch - thể hiện hành vi khác người, hoặc quá khích; bắt
nguồn từ việc chàng Tom "diễn trò" bật tưng tưng trên ghế sofa khi thao
thao ca ngợi cô vợ chưa cưới Katie Holmes trong talk show Oprah Wilfrey
nổi tiếng), và “Cruisazy” (bày tỏ hành vi cuồng nhiệt hết mình, một
dạng "bùng nổ" cảm xúc).



Những từ này ngày càng thịnh hành bởi xu hướng số hoá ngày càng thắng thế.



Ông Wayne Glowka, thành viên cao cấp của Hiệp hội Ngôn ngữ Hoa Kỳ, cho
rằng các cô gái sử dụng từ mới hoặc từ hợp "mốt" ngày càng nhiều hơn
bởi bản tính nhí nhảnh, thường nói chuyện kín đáo theo kiểu "chuyện
riêng của con gái chúng mình". Điều này đã thúc đẩy ngôn ngữ không
ngừng biến đổi chóng mặt như thời trang vậy.



Net cũng là… “nhà phân phối”!

Ước tính, mỗi ngày có thêm năm từ hoặc cụm từ lóng được tạo ra trong tiếng Anh để đáp ứng nhu cầu giao tiếp.



Dĩ nhiên, các giáo viên ngữ văn Anh trên khắp thế giới tỏ ra không mấy
hài lòng về xu thế này. Bởi thậm chí ngay cả họ cũng không hiểu nổi các
từ ngữ đó, dù hàng ngày chúng vẫn xuất hiện, tần suất khá cao, với nét
tươi trẻ và hơi thở thời đại.

Để đối phó, các chuyên gia đang cố gắng biên soạn từ điển tiếng lóng
thật đầy đủ để giúp người sử dụng và cả các giáo viên. Chẳng hạn, tác
giả Jonathon Green cho ra mắt cuốn Cassell’s Dictionary of Slang(Từ
điển tiếng lóng Cassell), gồm không dưới 12.500 mục tra cứu.



Hoặc The New Partridge Dictionary of Slang (Tân từ điển tiếng lóng
Partridge), lần đầu tái bản có bổ sung sau 20 năm, có hàng ngàn từ và
cụm từ lóng (thịnh hành khoảng năm năm trở lại đây) trong tổng số
65.000 mục tra cứu.